Burdur'un Tefenni ilçesine bağlı Hasanpaşa Köyü'nde her yıl düzenlenen Yünüm Böğet Törenleri, bu yıl 2-3 Eylül tarihlerinde gerçekleşecek etkinlik renkli ve coşkulu görüntülere sahne olacak
Geleneksel Çoban Bayramı: Yünüm Böğet Törenleri
Çobanların, koyunları sahiplerine teslim etmeden önce yıkama, temizleme ve süsleme geleneği olarak kabul edilen "Yünüm Böğet Törenleri," Burdur'un Tefenni ilçesine bağlı Hasanpaşa Köyü'nde her yıl düzenlenen ve Orta Asya'ya kadar uzanan köklü bir geleneğe sahiptir. Bu özel etkinlik, her yıl renkli ve coşkulu görüntülere sahne olmaktadır. "Yünüm Böğet, Koyun Yıkama Çoban Bayramı Kültür Şenlikleri," bu yıl da 2-3 Eylül 2023 tarihlerinde Hasanpaşa Köyü'nde gerçekleştirilecek.
Gelenek Öncesinde Hazırlıklar
Tören öncesinde, çobanlar özenle hazırlıklara başlarlar. En çok bağlı oldukları koyunları seçerler ve bu koyunlara özel bir şekilde bakım yaparlar. Bu koyunlar "elcik" adıyla anılır ve özel olarak lokum, şeker, arpa ile beslenir. Elcik koyunları, aşı taşı olarak adlandırılan ve Beydağları'nda bulunduğu belirtilen kızıl boyayla boyanır. Ayrıca, çan, püskül ve boncuklarla süslenir.
Törenin Öne Çıkan Aşamaları
Tören günü gelmeden bir gün önce, çobanlar tatbikat yaparlar. Sürüyü otlatan çoban, sürüsünün önünde özgü nara ve maniler eşliğinde koyunları tepeden aşağıya koşarak indirmeye çalışır. Bu aşama, koyunların "böğete" indirilme denemesidir. Çoban, sürünün önünde koşarken çevresindekiler silah atarak gürültü yaparlar ve sürü yokuş aşağı doğru çobanın arkasından böğete doğru koşar. Çoban önce suya girer, ardından koyunlar suya girer. Bu başarı, sürünün tamamının çobanın arkasından suya girmesidir.
Çobanların becerisi
Her yıl ilgiyle izlenen bir diğer aşama, çobanın peşinden suya girecek koyunların davranışlarıdır. Burada önemli olan, çobanın arkasından tereddüt etmeden suya girebilen koyun sürüsüdür. Bu sadece koyunların yeteneklerini değil, aynı zamanda çobanların becerilerini de yansıtır. Çobanlar, sürülerini nasıl yönettiğini ve hangi bölgelerde otlatıldığını bu geçiş sırasında anlatırlar.
Çoban ve koyunların arasında iletişim
Koyunlar arasında en güzel suya atlayan çoban, koyununu sırtına alarak sudan geçirir ve ona methiyeler düzer. Eğer koyun suya kötü atlar ise çoban, onunla hafifçe sitemli bir konuşma yapar. Bu aşamalar, çobanların ve koyunların arasındaki bağın ve iletişimin bir yansımasıdır.