Türkiye genelinde çiğ süt üreticileri Mart ayında bir kez daha hayal kırıklığına uğradı. Ulusal Süt Konseyi, Mart ayı çiğ süt üretim maliyetini litre başına 15,29 TL olarak açıkladı. Ancak açıklanan rakamlar, sahadaki gerçeklerle örtüşmüyor.
Çiftçi Zarar Ediyor, Maliyet Artışları Gerçekleri Yansıtmıyor
Ulusal Süt Konseyi (USK) tarafından paylaşılan verilere göre, Mart ayında çiğ süt üretim maliyeti sadece 18 kuruş arttı. Şubat ayında 15,11 TL olan maliyet, Mart’ta 15,29 TL’ye yükseldi.
Ancak bu artışın “makyajlı” olduğu yönünde ciddi eleştiriler var. Üreticilere göre, gerçek maliyet 17-18 TL bandında seyrediyor. Bu fark, üreticinin zararına çalıştığını açıkça ortaya koyuyor.
Yem-Süt Paritesinde Alarm: 1,5’ten 1,33’e Geriledi
Mart ayı verileri, sadece maliyet değil yem-süt paritesindeki düşüşü de gözler önüne serdi. Şubat ayında 1,38 olan parite, Mart’ta 1,33’e düştü. Oysa ideal oranın 1,5 olması gerekiyor. Bu oran, çiftçinin bırakın kar etmeyi, yem masrafını bile karşılayamadığını gösteriyor.
Bir üretici, “Sadece yem borcumu ödeyebilsem dua edeceğim. Kazanç diye bir şey kalmadı” diyerek tabloyu özetledi.
Tavsiye Fiyat Uygulanmıyor: Süt 15 TL’ye Satılıyor
USK, 1 Ocak itibarıyla çiğ süt için 17,15 TL’lik tavsiye satış fiyatı belirlemişti. Ancak bu rakam yalnızca kağıt üzerinde kaldı. Türkiye'nin birçok bölgesinde üretici sütünü 15-16 TL bandında satmak zorunda kalıyor. Yani üretici, maliyetin altında satış yapıyor.
Sektör temsilcilerine göre bu durum sürdürülebilir değil. Çiftçi her geçen gün üretimden biraz daha uzaklaşıyor.
Gerçek Maliyetler Gizleniyor mu?
Süt üreticileri, açıklanan maliyetin piyasa gerçekleriyle bağdaşmadığını ve “yangını örtmek” için hesaplamaların düşük tutulduğunu savunuyor. Artan yem, enerji ve bakım giderleriyle birlikte gerçek üretim maliyetinin litrede 17-18 TL arasında olduğunu belirtiyorlar.