Ahmet Korkmaz

Tefenni Aydınlanıyor 1,2,3

Ahmet Korkmaz'ın Tefenni Aydınlanıyor 1,2,3, bölüm adlı Köşe yazısı dizisi

TEFENNİ AYDINLANIYOR 1.Bölüm

Tefenni, yaşadığı olayların ardından kabuğunu kırmaya başlamıştı. Bir köyden farksız olan bu kasabada, Hükümet Konağı, Kaymakamevi, Tefenni Belediyesi ve İnhisar Dairesi çarşının göze çarpan yapılarıydı. Yerel halk genellikle toprak örtülü evlerde yaşarken, kasabanın ileri gelenleri kendilerine özel yaptırdıkları konaklarda kalıyordu. Varlıklı ailelerin ikamet ettiği bu iki katlı konaklar; cumbalı pencereleri, vitray camları, işlemeli tavanları ve ahşap duvarlarıyla Tefenni’ye estetik bir güzellik katıyordu. Örneğin, Mesut Bey’in konağı yıkılırken, bu konaktan çıkan işlemeli tavan 500 TL karşılığında Antalya Müzesi’ne satılmıştı.

1929 yılında Tefenni’de kurulan Süvari Alayı, kasaba halkı tarafından büyük bir sevinçle karşılandı. Eşkıyalık olaylarından dolayı tedirgin ve korku içinde yaşayan Tefennililer, alayın gelişiyle kendilerini güvende hissetmeye başladı. Süvari Alayı, Ziraat Okulu’nun yanındaki alana, 1890’larda kurulan ve 1919’da kapanan Redir Taburu’na ait binaların restore edilmesiyle yerleşti. Halkın da destek verdiği bu yenileme sürecinde, alana yeni ahırlar, koğuşlar, çeşmeler ve eğitim alanları inşa edildi. Alay Komutanlığı’na Miralay Kazım Bey atandı ve bu süreç, kasabanın yenilenme çabalarına liderlik etti.

O dönemde Tefenni’nin Belediye Başkanı İdris Şinasi Bey’di. Ancak tam bu yenilenme rüzgârı eserken, çarşıda çıkan bir yangın kasabayı sarsıntıya uğrattı. Yangında Belediye Binası, belediyeye ait bir han ve bir eczane yandı. Belediye tarafından işletilen bu handa bir de gazino bulunuyordu. Uzak köylerden Hükümet Dairelerinde veya bankada işi olanlar, geceyi bu handa konaklayarak geçirir, işlerini tamamladıktan sonra köylerine dönerdi. Yangının yol açtığı zarar büyük oldu; toplamda 15.000 TL’lik hasar tespit edildi. Belediye, kendi imkânlarıyla eski ve köhne bir binaya taşınarak hizmetlerini buradan sürdürmeye başladı.

Devam Edecek...

TEFENNİ AYDINLANIYOR

2.Bölüm

Son beş yılda Tefenni’de nüfus artışı dikkat çekmişti; 140 yeni yapı ile nüfus 3100’e yaklaşmıştı. Elektrik, belediyenin 24 beygirlik motorundan sağlanırdı, ancak kasabanın ihtiyacını tam karşılayamazdı. Yangın sonrası çarşıya yeni han ve dükkânlar inşa edilmişti. Belediye, Tefenni’yi güzelleştirmek için Kocapınar suyunun kenarına, çınar ağaçlarının gölgesinde çay içilebilecek, çiçeklerle süslenmiş bir park yapmıştı. Burdur’dan getirilen ahşap sandalyeler ve küçük bir çay ocağı bu parka renk katmıştı. Eğitimde ise kasabada yalnızca bir beş sınıflı mektep bulunurdu. Milli bayramlar, Süvari Alayı’nın atlı geçit törenleriyle coşkuyla kutlanır, halk tarafından büyük alkış alırdı.

Geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktı; özellikle küçükbaş hayvancılık yaygındı. Çobanlar yazın yaylaya çıkar, eylülde ovaya inerdi. Çiftçiler buğday, arpa, yulaf, nohut ve anason ekerdi. Anason, İzmir Çeşme’ninkilerle aynı kalitedeydi ve İnhisar Dairesi tarafından teşvik edilir, prim verilirdi. Gülcülük, özellikle Haraplanlı bölgesinde önemli bir gelir kaynağıydı; Soyadı Kanunu çıktığında bazı aileler “Gülcü” soyadını almıştı.

Esnaf çeşitliliği kasabanın ihtiyaçlarını karşılardı; manifaturacılar, nalburlar, bakkallar, kahvehaneler ve demirciler bulunurdu. Araç sayısı azdı; sadece ağalar ve beyler araba kullanırdı. Burdur’a haftada iki kez posta arabası gider gelir, köylere ulaşım at arabası ve kağnıyla sağlanırdı.

Giyim kuşamda Anadolu kültürü hâkimdi. Erkekler, kasık hizasından uçkurla bağlanan siyah şalvar (çaşır), beyaz gömlek, kuşak, mintan ve ceket giyerdi; üstüne alaca renkli şerit sarılırdı. Kadınlar ise siyah pamuklu şalvar ve üç etekli entari giyer, entariyi bellerine sokardı. Son dönemde kadınlar siyah şalvardan vazgeçip renkli fistanlara yönelmişti.

Devam edecek....

TEFENNİ AYDINLANIYOR

2.Bölüm

Devam edecek....

TEFENNİ AYDINLANIYOR

3.Bölüm

1930’lar, Tefenni için bir atılım dönemi olarak öne çıkıyor. Bu yıllarda Burdur-Tefenni ve Burdur-Yeşilova yollarının yapımına başlanmış, ancak Karaçal-Tefenni arası yol bozuk kalmıştır. Burdur Valisi Abdulhalik Savaş’ın çabalarıyla bu yol 1937’de tamamlanmıştır.

Vali, Karamanlı ve Tefenni ziyaretlerinde yanında doktor getirerek acil hastaları muayene ettirmiş ve ilaç dağıtmıştır. Tefenni’de doktor bulunmazken, Süvari Alayı doktoru Adnan Bey sivil hastaların tedavisiyle ilgilenmiş ve halk tarafından çok sevilmiştir.

Tefenni’nin elektrik ihtiyacı için belediyenin 24 beygir gücündeki motoru yetersiz kalınca, Yokuş Mahallesi’ne yeni bir elektrik fabrikası kurulmuş ve kasabanın aydınlatma sorunu çözülmüştür.

Aynı dönemde, Türkiye genelinde 478 Halkevi açılarak Cumhuriyet’in laik ve çağdaş değerlerinin halka benimsetilmesi hedeflenmiştir. Tefenni’de Halkevi’nin temeli 1935’te atılmış ve 21 Şubat 1937’de Kocapınar Parkı’nda, dönemin şartlarına göre son derece modern bir bina olarak açılmıştır. Açılış törenine Burdur Valisi, Tefenni protokolü ve çok sayıda vatandaş katılmış; konuşmalar yapılmış, Halkevlerinin amaçları anlatılmış ve temsiller sahnelenmiştir.

Halkevi’nin ilk başkanı Abdullah Ekinci olmuş, ardından şu kollar kurulmuştur:

Spor Şubesi: Askerlik Şubesi Reisi Bayram Şengün

Köycülük Şubesi: Hâkim Sabri Öztürk

Kütüphane ve Neşriyat Şubesi: Mahmut Öncel

Tefenni Halkevispor kurulmuş, gençler spora teşvik edilmiştir. Burdur Halkevispor ile yapılan dostluk maçı 1-1 berabere sonuçlanmış, Süvari Alayı ile oynanan maçta ise Tefenni gençleri 4-2 galip gelmiştir.

Burdur’dan gelen tiyatro grubu, “Himmet’in Oğlu” oyununu sahnelemiş ve Tefennililer ilk kez tiyatro izleme fırsatı bulmuştur. Burdur Halkevi’nin desteğiyle ziraat mühendisleri tarafından çiftçilere tarım seminerleri verilmiş, köylülerin de katıldığı bu seminerlerde yaklaşık 2000 kişi konuşmacıları dinlemiştir. Daha sonra Halkevi’nde sinema gösterimleri başlamış ve dönemin başkanı İdris Şinasi Aykon’un girişimleriyle bir radyo alınmıştır. Halk, II. Dünya Savaşı’nı bu radyo üzerinden takip etmiş; radyodan daha fazla kişinin faydalanması için meydandaki kahvehanelere hoparlörler bağlanmıştır.

Tefennililer, Halkevi’nin faaliyetlerinden oldukça memnun kalmış; kasaba, kültür ve sosyal alanda gelişmeye başlamıştır. Tefenni halkı kendi tiyatro grubunu kurarak temsiller sahnelemiştir. Tefenni Halkevi’nin bilinen başkanları ise şöyledir:

1937: Abdullah Ekinci

1939: İdris Şinasi Aykon

1941: Öğretmen Mahmut Öncel

1942: Maliye Memuru Musa Kazım Candeğer

1944: Nuri Şanlı

1946: Hüseyin Öncül

1947: Ahmet Özekin

1948: Sıtma Savaş Tabibi Talat Hakyemez

1949: Ortaokul Müdürü Mithat Erden

1950: Fevzi Şanlı

Devam edecek...

Bu içerik size ne hissettirdi?

4

ALKIŞ
1

SEVDİM
1

ÜZÜLDÜM
1

BEĞENDİM
0

KIZDIM
0

ŞAŞIRDIM
0

BEĞENMEDİM
0

GÜLDÜM

Yorumlar (0)

Bu içerik ile ilgili henüz yorum yazılmamış

Ahmet Korkmaz Diğer Yazıları

25
KASIM

2025

Aslında Burdur güzel de biz mi farkında değiliz?

Ahmet Korkmaz'ın Aslında Burdur güzel de biz mi farkında değiliz? adlı yazısı Devamı

24
KASIM

2025

Tefenni'de En Çok Neyi Özlediniz? Bölüm 2

Ahmet Korkmaz'ın Tefenni'de En Çok Neyi Özlediniz? Bölüm 2 adlı yazısı Devamı

24
KASIM

2025

Dallas İzzet Ersipahi Abimle Bir anımız Nasıl Memur Oldum

Ahmet Korkmaz'ın Dallas İzzet Ersipahi Abimle Bir anımız Nasıl Memur Oldum adlı yazısı Devamı

19
KASIM

2025

Tefenni’de en çok neyi özlediniz…?

Ahmet Korkmaz'ın Tefenni’de en çok neyi özlediniz…? adlı yazısı Devamı

14
AĞUSTOS

2025

Tefenni Toprak Mahsulleri Ofisi Kapanıyor mu?

Ahmet Korkmaz'ın Tefenni Toprak Mahsulleri Ofisi Kapanıyor mu? adlı yazısı Devamı

31
TEMMUZ

2025

Tefenni'de Suikast: Osman Nuri Bey Cinayeti

Ahmet Korkmaz'ın Tefenni'de Suikast: Osman Nuri Bey Cinayeti adlı köşe yazısı Devamı

29
TEMMUZ

2025

Burdur Valisi ile Köylüler Arasında Geçen Birkaç Gün yıl 1933

Ahmet Korkmaz'ın Köylülerle Bir Arada yıl 1933 Burdur Valisi ile Köylüler Arasında Geçen Birkaç Gün adlı yazısı Devamı

17
TEMMUZ

2025

Bir Anı daha Sanat Hayatımın en özel sergisi Tefenni'de 2013

Ahmet Korkmaz'ın Bir Anı daha Sanat Hayatımın en özel sergisi Tefenni'de 2013 yılı adlı yazısı Devamı

17
TEMMUZ

2025

Bir Anı daha Sanat Hayatımın en özel sergisi Tefenni'de 2013 yılı

Ahmet Korkmaz'ın Bir Anı daha Sanat Hayatımın en özel sergisi Tefenni'de 2013 yılı adlı yazısı Devamı

15
TEMMUZ

2025

Tefenni’de Yerel Basının Doğuşu ve Gelişimi

Ahmet Korkmaz'ın Tefenni’de Yerel Basının Doğuşu ve Gelişimi adlı köşe yazısı Devamı

Ahmet Korkmaz Tüm Yazıları

İlgili Haberler

Bölgesel

MHP Burdur'da atama Dr. Ahmet Korkmaz başdanışman oldu

MHP Burdur İl Teşkilatı, Danışmanlık Divanı Başdanışmanlığına MAÜ Ortaçağ Tarihi Dr. Ahmet Korkmaz’ı atadı. İl Başkanı Mustafa Gün görevini duyurdu.

Bölgesel

Ahmet Korkmaz Malatya Vali Yardımcılığına atandı Ahmet Korkmaz Kimdir?

Malatya Vali Yardımcısı, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile değişti. Sivas Suşehri Kaymakamı Ahmet Korkmaz, Malatya Vali Yardımcısı olarak atandı.

Bölgesel

Burdur’un Köşe Yazarları Başkan Ercengiz’den Sonra Milletvekili Göker’le de Bir Araya Geldiler

Dün sabah Burdur Belediye Başkanı Ali Orkun Ercengiz ile Belediyeye ait İstasyon Park Restaruran da bir araya gelen ve birlikte kahvaltı yapan Köşe yazarları, bugün de CHP Burdur Milletvekili ve TBMM İdare Amiri Dr. Mehmet Göker’le Destina da bir araya geldiler ve birlikte öğle yemeği yiyip Burdur’un problemleri ve çözüm yolları konusunda görüş alış verişinde bulundular.