TÜRMOB’un yasa teklifi basını sıkıştırıyor: Dijitalleşme bahane, basın ilanları tehdit altında

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'nin (TMMOB) ardından, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) de basını devre dışı bırakacak bir yasa değişikliği teklifini TBMM'ye sundu.

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'nin (TMMOB) ardından, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) de basını devre dışı bırakacak bir yasa değişikliği teklifini TBMM'ye sundu. Söz konusu teklifin yasalaşması durumunda, gazeteler ve internet haber siteleri oda, birlik ve kooperatiflere ait ilanlardan mahrum kalacak.

TÜRMOB’un Teklifi Ne Getiriyor?

10 Mart 2025 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi internet sitesinde yayımlanan 86 sayılı “Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, gazeteleri ve internet haber sitelerini doğrudan ilgilendiren bir madde içeriyor. Kanun teklifinin 2’nci maddesiyle, 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu’nda değişiklik öngörülüyor.

Basının Gelir Kaynakları Birer Birer Yok Ediliyor

Teklif edilen düzenlemeyle, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği genel kurul toplantılarının, tirajı yüz binin üzerinde olan gazetelerde yayımlanması zorunluluğu kaldırılarak, Basın İlan Kurumu'na tabi gazeteler ve internet haber sitelerinde yayınlanması zorunlu olan duyuruların yalnızca TÜRMOB'un resmi internet sitesi üzerinden yapılması planlanıyor.

Dijitalleşme Bahane, Basını Bitirme Planı

Kanun teklifinin gerekçesinde “dijital dönüşüme uyum” ve “kaynakların etkin kullanımı” gibi ifadeler yer alıyor. Ancak bu düzenleme, yalnızca TÜRMOB’un genel kurul ilanlarını değil, diğer oda, birlik ve kooperatif ilanlarını da benzer şekilde gazetelerden alarak dijital ortama kaydırmaya yönelik bir emsal oluşturuyor. Bu durum, zor şartlar altında ayakta kalmaya çalışan basın kuruluşlarının ilan gelirlerini daha da azaltacak.

Basın İlan Kurumu Devre Dışı Bırakılıyor
9 Ocak 1961 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 195 sayılı Kanunla kurulan Basın İlan Kurumu, o tarihten bu yana resmi ilan ve reklamların süreli yayınlara fikir ve içtihat farkı gözetilmeksizin dağıtımını sağlıyor. Kamu hizmetini başarıyla sürdüren, yerel ve ulusal basın kuruluşlarının ve gazetecilik mesleğinin en büyük destekçilerinden olan Basın İlan Kurumu bu yanlış kararla birlikte adeta devre dışı bırakılacak.

Basın, Demokrasinin Temel Taşıdır

Özgür ve güçlü bir basın, demokratik toplumların olmazsa olmazıdır. Kamuoyunun haber alma hakkı, bağımsız gazeteciliğin desteklenmesiyle mümkündür. Bu tür düzenlemelerle gazeteler ve internet haber sitelerini ekonomik olarak zayıflatılırken, toplumun farklı kesimlere ulaşan bağımsız haber kaynakları da darbe alıyor. Basının desteklenmesi gerekirken, bu tür adımlarla ikinci plana atılması büyük bir yanlıştır.

TBMM ve TÜRMOB’a Çağrı: Bu Yanlıştan Dönülmelidir!

Bu hatalı düzenlemenin yasalaşması durumunda, basının ekonomik gücü daha da zayıflayacak ve toplumun haber alma özgürlüğü sekteye uğrayacaktır. Bu yanlıştan acilen dönülmelidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde görev yapan milletvekilleri, bu kanun değişikliğine ret vermeli, TÜRMOB ise yaptığı bu yanlışa bir an önce son vermelidir!

Emsal Teşkil Edebilecek Bu Girişim, Basın Kuruluşlarını İtibarsızlaştıracak

Anayasanın 26. maddesi ile anayasal güvence altına alınan haber alma ve haber verme hürriyetinin en büyük garantörü olan basın kuruluşlarının ve gazetecilik mesleğinin bu tür girişimler ile imkanlarının kısıtlanması büyük bir yanlış olarak görülürken, 7 gün 24 saat esasına göre, her türlü şartta, doğal afette, savaşlarda büyük zorluklar ile  kamu hizmeti veren, toplumun sesi olan gazetecilerin maddi ve manevi her türlü kısıtlanmasının önüne geçilmeli aksine daha büyük destekler ve oluşturulacak yeni kaynaklar ile gazetecilik mesleğine hayat verilmelidir.