Bazı sabahlar gözünüz açık ama bedeniniz kilitli kalır. Nefes almak zorlaşır, göğsünüzde baskı hissedersiniz. İşte bu durum, halk arasında “karabasan” olarak bilinen uyku felcidir. Peki, uyku felci nedir, neden olur ve nasıl geçer?
Tıpta sleep paralysis olarak geçen uyku felci, uykunun REM evresinde yaşanan kısa süreli hareketsizlik ve konuşamama durumudur. Kişi tamamen uyanık hisseder ancak vücudu hiçbir şekilde tepki vermez.
Çoğu kişi bu anı “kabus gibi” tarif eder. Genellikle 20 saniye ile birkaç dakika arasında sürer ama etkisi saatler boyu zihinde kalabilir.
Kilitlenmiş bir beden, sıkışan bir nefes ve gölgeler... Uyku felci yaşayanlar, çoğu zaman aşağıdaki belirtileri bir arada hisseder:
Vücutta tamamen hareketsizlik
Konuşamama
Göğüste baskı hissi
Nefes darlığı
Korku dolu halüsinasyonlar (gölge, fısıltı, bir varlık hissi)
Panik ve yoğun kaygı
Uyku felci sadece bir “uyku sorunu” değil; yaşam tarzının da bir göstergesi. İşte en sık rastlanan tetikleyiciler:
Düzensiz uyku: Gece geç saatlere kadar uyanık kalmak ya da sık sık uyanmak.
Stres ve anksiyete: Psikolojik baskı altında olan bireylerde daha sık görülür.
Uyku pozisyonu: Özellikle sırt üstü uyumak bu durumu tetikleyebilir.
Genetik faktörler: Ailede uyku felci geçmişi olanlarda risk daha yüksektir.
Uyku bozuklukları: Uyku apnesi ya da narkolepsi gibi hastalıklar da etkili olabilir.
Her ne kadar fiziksel olarak zararsız olsa da, uyku felci psikolojik anlamda yıkıcı olabilir. Sürekli tekrar etmesi, kişide uyku korkusu ve anksiyete geliştirebilir. Bu da gün içi performansı düşürür, yaşam kalitesini olumsuz etkiler.
Bazı basit ama etkili alışkanlıklar, bu rahatsızlığın önüne geçebilir:
Aynı saatlerde uyuyup uyanmaya özen gösterin.
Yatak odanızı karanlık, sessiz ve serin tutun.
Yatmadan önce telefon ve ekran süresini azaltın.
Yan yatış pozisyonunu tercih edin.
Gece öncesi sakinleştirici aktiviteler yapın (kitap okumak, meditasyon gibi).
Eğer uyku felci haftada birkaç kez tekrar ediyorsa, halüsinasyonlar rahatsız edici boyuta geldiyse veya günlük hayatı etkilemeye başladıysa, bir nöroloji ya da uyku bozuklukları uzmanına başvurulması önerilir.
Uyku felci ilk yaşandığında büyük bir panik yaratabilir. Ama unutulmamalı: Doğru bilgi, korkunun panzehiridir. Bu durumla yaşamayı öğrenmek ve baş etme yöntemlerini uygulamak mümkün. Her şeyden önemlisi, paniklememek ve kontrolü yeniden kazanmak.
Antalya Altın Portakal Film Festivali geri sayımı başladı! Festivalin simgesi altın Venüs heykelleri, kentin en işlek noktalarına yerleştirildi. Antalya, sinema tutkunları ve sanatseverler için adeta bir açık hava galerisini andırıyor.
Cinsel fonksiyon bozuklukları, sanıldığından çok daha yaygın bir sağlık sorunu olarak hem kadınları hem erkekleri etkiliyor. Uzmanlar, fizyolojik ve psikolojik faktörlerin bu sorunun temelinde yer aldığını belirtiyor. Erken tanı ve doğru tedaviyle büyük ölçüde çözüm mümkün. İşte detaylar…
Türkiye A Milli Futbol Takımımız, 2026 FIFA Dünya Kupası Avrupa Elemeleri E Grubu’nda ilk sınavına çıkıyor. Gürcistan deplasmanıyla başlayacak serüvende futbolseverlerin gözü kulağı maçın saatinde ve yayın kanalında olacak. İşte 2025 milli takım maç takvimi ve Gürcistan-Türkiye karşılaşmasının tüm detayları.
Mersin’in Erdemli ilçesinde yer alan Elaiussa Sebaste Antik Kenti’nde 30. dönem kazı çalışmaları başladı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında yıl boyunca sürecek kazılarda, Türk, Amerikan ve İtalyan ekipler ortaklaşa çalışacak. Antik kentte ortaya çıkarılan mozaikler ve mezarlar, bölgenin tarihî önemini bir kez daha gözler önüne seriyor.
İstanbul’da öğrenim gören Burdurlu üniversite öğrencileri, İstanbul Burdurlular Derneği’nin düzenlediği dondurma ve çay programında bir araya geldi. Etkinlikte iş insanlarıyla öğrenciler tanışma fırsatı bulurken, samimi bir dayanışma ortamı oluştu.
Antalya’nın Serik ilçesinde hasta taşıyan 112 ambulansı, yoğun trafikte ilerleyemedi. Araçların yol vermemesi nedeniyle dakikalarca beklemek zorunda kalan sağlık ekiplerinin mücadelesi cep telefonu kamerasıyla kaydedildi. Görüntüler, trafikteki duyarsızlığı bir kez daha gözler önüne serdi.
Yorumlar (0)