Ruhittin Sönmez

Rasyonel zemine dönme

Ruhittin Sönmez'in 'Rasyonel zemine dönme' adlı köşe yazısı

Ruhittin Sönmez

Maliye ve Hazine'nin giden ve yerine gelen (halef-selef) AKP'li bakanları İngilizce kavramlarla konuşmayı seviyor.

Giden bakan Nureddin Nebati, "Ortodoks politikalardan epistemolojik kopuş" olarak tanımladığı ekonomik kararların uygulayıcısı idi. Bu politikalarla Türkiye ekonomisi uçurumun eşiğine kadar geldi.

Yerine gelen bakan Mehmet Şimşek ise "Türkiye'nin RASYONEL BIR ZEMINE DÖNME dışında bir seçeneği kalmamıştır" görüşünde.

Bakan Mehmet Şimşek, bu ifadesiyle, son dönemlerde AKP hükümetlerinin uyguladığı ekonomik programların "irrasyonal" yani akıl dışı olduğunu peşinen ilan etmiş oldu.

Bakan M. Şimşek'in "Kurala dayalı, öngörülebilir bir Türkiye ekonomisi, özlenen refaha ulaşmamızda anahtar olacaktır. Kurumsal kalite ve kapasitemizi güçlendirerek makro finansal istikrarı önceliklendireceğiz" cümlesi çok önemli.

Bu cümle içinde kullanılan KURALA DAYALI, ÖNGÖRÜLEBİLİR VE KURUMSAL KALİTE kavramlarına dikkat çekmek istiyorum.

"Damat Berat Albayrak ve Nureddin Nebati'nin Maliye ve Hazine Bakanlığı koltuğunda oturduğu dönemde uygulanan ekonomi politikalarını tarif et" deseler, en iyi bu kavramlarla tanımlayabiliriz. Bu iki bakan döneminde,

Akla uygun olmayan,

Bilime ve gerçek ekonomi uzmanlarının genel kabul görmüş uygulamalarına ters,

Kuralsız,

Öngörülemeyen ve

Kurumsal yapının niteliksiz ve etkisiz olduğu bir yönetim yaşadık.

Bu yönetim tarzıyla Türkiye ekonomisi 10 sene öncesine geriledi, halkımız fakirleşti ve ekonomi içinden çıkılması çok zor bir darboğaza girdi.

Borçlar gırtlağa kadar gelmiş durumda. Dış Ticaret Açığı büyümeye devam ediyor.

Borçları çevirmek, enerji ve ilaç gibi zorunlu kalemleri ithal edebilmek, ithalata bağımlı sanayimizde ve tarımımızda üretim yapabilmek için döviz gerekli.

Hazine ve Merkez Bankası tamtakır. %10-11 tefeci faizleriyle bile borç bulunamıyor. (Osmanlı Devleti'ni batıran dış borçların faizi bile bu oranların yarısı kadardı.)

Aslında ekonomideki bu akıl yolundan kopuş, adı geçen bakanların değil, "ekonomist" R. T. Erdoğan'ın eseri idi. Çünkü O "her şeyi ben yöneteceğim" arzusundaydı. "Söz dinleyen" Bakanlar ve Merkez Bankası Başkanlarıyla çalışıyordu.

Zaten RTE "ekonominin sorumlusu benim" diye defalarca söyledi.

Türkiye'de ekonomik çöküntünün, yeni bir yönetim anlayışına dönüş olmadan düzeltilmesi mümkün değildi.

Ekonominin nispeten daha iyi olduğu dönemde bakanlık yapmış olan Mehmet Şimşek işte bu yüzden yeniden bakan yapıldı.

****************************

EKONOMİYİ ŞİMŞEK Mİ ERDOĞAN MI YÖNETECEK?

Şimdi soru şu: Kendisinden mucizeler beklenen M. Şimşek, beklentileri karşılamak için düşündüklerini uygulayabileceği bir yetkiye sahip olabilecek mi?

Yoksa Bakan Şimşek'ten beklenen sadece İngiltere finans çevrelerinden (RTE'nin tabiriyle tefecilerden) borç bulması mı? Bakan Şimşek T.C. İngiltere ve ABD vatandaşı. Son olarak İngiltere'de bir finans kurumunda çalışan bir uzman. Buradaki fon yöneticilerinin yani "tefeci" denilen çevrelerin tanıdığı, güvendiği biri.

İngiltere (Birleşik Krallık) ve ABD vatandaşı da olsa Şimşek'in böyle bir vitrin süsü olması halinde buralardan borç alınması mümkün değil. Erdoğan'ın tabiriyle "Batı tefecilerinden para dilenme" ile para gelmez.

Uluslararası sermayeye güven verilmesi ve kredi musluklarının açılması, ancak -uygulanacağından emin olunan- bir Orta Vadeli Program (OVP) sayesinde mümkün olabilir.

Aslında IMF ile yapılan standby anlaşmaları da bunu garanti etmeye yöneliktir. Ama IMF bu programların uygulanmasını bizzat denetler. Buna karşılık kredi vermesi beklenen sermaye çevreleri (fon yöneticileri) kredi musluklarını kısarak veya risk primi (CDS) üzerinden verilen kredinin faizini yükselterek denetim yapar.

Mehmet Şimşek'in uygulamak isteyeceği OVP sıkı mali disiplin gerektiren, Ortodoks bir zihniyetin eseri olacaktır.

Ama 9 ay sonra yerel seçim varken R. Tayyip Erdoğan geniş kitlelerde hoşnutsuzluk yaratacak böyle bir programın uygulanmasına izin vermez.

Nasıl bir orta yol bulacaklar bilemiyoruz. Zamanla ortaya çıkacaktır.

Ama en azından ekonomi tahsili olmayan bir Hazine ve Maliye Bakanı ile "söz dinleyen" Merkez Bankası Başkanı yerine, işten anlayan ve kısmen bağımsız davranabileceklerin gelmesini olumlu buluyorum.

*****************************

"DOLANDIRICI" DEDİĞİNE EKONOMİYİ TESLİM ETTİ

Beş yıl önce (9 Temmuz 2018'e yani Cumhurbaşkanlığı Sistemine geçinceye kadar) Mehmet Şimşek Başbakan Yardımcısı idi.

O zaman ekonomik durumu anlatırken "yağmur yağacak, belki fırtına kopacak, çatıyı güneşli havalarda onarmamız gerekir" demişti. (23 Mart 2018)

Çatı tamirinden kastı şunlar idi: "Hukuk devletini güçlendirmemiz, demokratik standartlarımızı iyileştirmemiz, kurumsal kaliteyi yükseltmemiz açısından Avrupa Birliği bizim hâlâ ilham kaynağımız. AB bizim stratejik ortağımız, bunu kimse değiştiremez."

"Merkez Bankası'nın bağımsızlığı, kredibilitesi ekonomimiz açısından son derece önemlidir" görüşünü ifade ediyordu.

Bu görüşleri savunduğu için R. Tayyip Erdoğan çok kızmış, "inanmıyorsan kusura bakma, biz bu işe inananlarla devam ederiz" ve "dava şuurunu kaybetmiş" şeklindeki sözlerle Şimşek'i eleştirmişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 7 Aralık 2019 tarihli bir konuşmasında, Ahmet Davutoğlu, Ali Babacan ve Mehmet Şimşek'i hedef alarak onları görevlerini kötüye kullanmak ve dolandırıcılıkla suçlamıştı:

"E hani bunlar dürüsttü ya, dürüstlüğü kimseye bırakmıyorlardı? Bunlar Halkbank'ı da dolandırmaya çalışıyorlar" ifadelerini kullanmıştı.

Bu suçlamalarla, meydanlarda yuh çektirdiği bir ismi bakan yapmak için aylardır uğraşan Erdoğan nihayet Mehmet Şimşek'i ikna etti.

Bir "dünya lideri" için kolay kabul edilebilir bir durum değil bu. Demek ki çok mecbur kaldı.

Şimşek de hakkında edilen bu sözleri unutmuş gibi davranarak görevi kabul etti.

"Hayırlı olsun" diyelim.

Ama hiç olmazsa bundan sonrası için, "büyük lokma ye, büyük laf etme" sözünü de hatırlatalım.

 

Ruhittin Sönmez

05 Haziran 2023

Bu içerik size ne hissettirdi?

  • 0
    SEVDİM
  • 0
    ÜZÜLDÜM
  • 0
    KIZDIM
  • 0
    ŞAŞIRDIM
  • 0
    BEĞENDİM
  • 0
    BEĞENMEDİM
  • 0
    GÜLDÜM
  • 0
    ALKIŞ

Yorumlar (0)

Bu içerik ile ilgili henüz yorum yazılmamış

Ruhittin Sönmez Diğer Yazıları

28
MART

2024

Ramazan'da siyasi ahlak

Ruhittin Sönmez'in 'Ramazan'da siyasi ahlak' adlı köşe yazısı. Ramazan ayının feyiz ve bereketinden anlamamız gereken ilk şey, yaptığımız ibadetlerin ahlakımızı güzelleştirmesi gerektiğidir. Peki ya siyasetçiler? Ramazan'da siyasi ahlak da artmalı mı? Ruhittin Sönmez'in yazısı. Devamı

25
MART

2024

Seçimin kaderi emeklilerin elinde

Ruhittin Sönmez'in 'Seçimin kaderi emeklilerin elinde' adlı köşe yazısı Devamı

22
MART

2024

MHP ile AKP neden birleşmiyor?

Ruhittin Sönmez'in 'MHP ile AKP neden birleşmiyor?' adlı köşe yazısı Devamı

18
MART

2024

Emanetçiler mallarını açıklasın

Ruhittin Sönmez'in 'Emanetçiler mallarını açıklasın' adlı köşe yazısı Devamı

15
MART

2024

Kandır(ma) bizi ey iktidar

Ruhittin Sönmez'in 'Kandır(ma) bizi ey iktidar' adlı köşe yazısı Devamı

11
MART

2024

Ramazan Ayında siyaset

Ruhittin Sönmez'in 'Ramazan Ayında siyaset' adlı köşe yazısı. Ruhittin Sönmez'in yazısı, Ramazan ayının siyasi amaçlar için kullanımı üzerine bir incelemedir. Yazar, iktidar partisinin Ramazan'ı siyasi çıkarları için nasıl kullandığını ve bunun İslam'ın gerçek ilkelerine aykırı olduğunu savunuyor. Devamı

04
MART

2024

Kurumlar var işlevsiz, kurallar var geçersiz

Ruhittin Sönmez'in 'Kurumlar var işlevsiz, kurallar var geçersiz' adlı köşe yazısı Devamı

29
ŞUBAT

2024

Siyasette kadının yeri

Türkiye'de siyasette kadın temsili ne kadar arttı? Son seçimlerde kadın milletvekili oranı nedir? Karar verme mekanizmalarında kadın temsili ne durumda? Ruhittin Sönmez'in 29.02.2024 tarihli yazısında siyasette kadın temsiliyle ilgili tüm detayları inceleyin. Devamı

26
ŞUBAT

2024

Düşük Zekâ İle Yüksek Medeniyet Olmaz

Ruhittin Sönmez'in 'Düşük Zekâ İle Yüksek Medeniyet Olmaz' adlı köşe yazısı Devamı

22
ŞUBAT

2024

Güvenilir insan olmak

Ruhittin Sönmez'in 'Güvenilir insan olmak' adlı köşe yazısı Devamı

İlgili Haberler

Yusuf Erdoğdu duyurdu! Bucak'ta kadınlar üretecek, ekonomik bağımsızlıklarını kazanacak!
Bölgesel

Yusuf Erdoğdu duyurdu! Bucak'ta kadınlar üretecek, ekonomik bağımsızlıklarını kazanacak!

Yusuf Erdoğdu duyurdu! Bucak'ta kadınlar üretecek, ekonomik bağımsızlıklarını kazanacak! MHP Bucak Belediye Başkan Adayı Yusuf Erdoğdu, "Kadınlar Üretiyor" projesi kapsamında tekstil atölyesi kuracağını açıkladı.

Konya’da ekonomiye destek
Bölgesel

Konya’da ekonomiye destek

Konya’nın Hüyük ilçesinde atıl tarım alanlarının üretime ve ülke ekonomisine kazandırılmasına yönelik yürütülen çalışmalar devam ediyor.

Yusuf Erdoğdu'dan Bucak'a Yeni Sanayi Sitesi projesi! Ekonomi canlanacak
Bölgesel

Yusuf Erdoğdu'dan Bucak'a Yeni Sanayi Sitesi projesi! Ekonomi canlanacak

Yusuf Erdoğdu'dan Bucak'a Yeni Sanayi Sitesi projesi! Ekonomi canlanacak - MHP Bucak Belediye Başkan Adayı Yusuf Erdoğdu, Bucak'a yeni bir sanayi sitesi kazandıracaklarını açıkladı.

Prof. Dr. Volkan Öngel: Türk Lirası'nın Değer Kazanması İçin Mali Disiplin Şart - Haberler
Bölgesel

Prof. Dr. Volkan Öngel: Türk Lirası'nın Değer Kazanması İçin Mali Disiplin Şart - Haberler

Dövizin seçimden önce yükseleceğine ve sonrasında ise piyasaların hareketleneceğine dair iddiaları Ekonomist Prof. Dr. Volkan Öngel değerlendirdi. Mayıs sonrasında enflasyonda hızla azalma beklediğini ifade eden Öngel, “Merkez Bankası faiz artırımı için Nisan-Mayıs ayını görmeyi bekleyecektir. Eğer ki yine yüksek enflasyonlarla karşılaşırsak o zaman zorunlu bir artış daha yapabilir” dedi.

GAÜN'den Dr. Şehnaz Sakıcı, ECO4ALL Projesi'ne Araştırmacı Olarak Seçildi - Haberler
Yaşam

GAÜN'den Dr. Şehnaz Sakıcı, ECO4ALL Projesi'ne Araştırmacı Olarak Seçildi - Haberler

Gaziantep Üniversitesi (GAÜN) Öğretim Görevlisi Dr. Şehnaz Sakıcı, Avrupa Birliği Döngüsel Ekonomi Ağı için Herkes (ECO4ALL) Projesi'ne araştırmacı olarak kabul edildi.

BUTSO'dan Burdur'a Vizyoner Öneriler! Ekonomik Kalkınmadan Sosyal Hayata Kapsamlı Bakış
İş Dünyası

BUTSO'dan Burdur'a Vizyoner Öneriler! Ekonomik Kalkınmadan Sosyal Hayata Kapsamlı Bakış

Burdur Ticaret ve Sanayi Odası (BUTSO), Burdur'un sosyoekonomik kalkınmasına katkı sağlayacak geniş kapsamlı bir rapor hazırladı. Raporda ekonomi, sanayi, eğitim, kent planlama, turizm, tarım, ulaşım ve daha birçok alana dair vizyoner öneriler yer alıyor.